Na mocy art. 299 ksh jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Członek zarządu może się jednak uwolnić od odpowiedzialności, o której mowa w § 1, jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie układowe, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcie postępowania układowego nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania układowego wierzyciel nie poniósł szkody.
Dla odpowiedzialności dłużnika z art. 299 ksh, co do zasady, niezbędne jest posiadanie przez wierzyciela tytułu wykonawczego wobec spółki. Tytuł ten zazwyczaj będzie obejmował wierzytelność główną, odsetki od wierzytelności głównej oraz zasądzone koszty sądowe.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że odpowiedzialność członków zarządu na podstawie art. 299 § 1 k.s.h. (poprzednio art. 298 § 1 k.h.) obejmuje nie tylko niewyegzekwowaną wierzytelność w jej nominalnej wysokości, ale także należne od spółki z o.o. odsetki za opóźnienie lub zwłokę w spłacie tej należności (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2006 r., III CZP 118/06, OSNC 2007, nr 9, poz. 136).
W przypadku składania pozwu z art. 299 ksh pojawia się pytanie w jaki sposób, sformułować żądanie pozwu przeciwko członkowi zarządu w zakresie przysługującego wierzycielowi, zgodnie z tytułem wykonawczym wobec spółki, roszczenia odsetkowego.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego pojawiają się poglądy, iż odsetki od zobowiązania pieniężnego spółki mogą być liczone do chwili powstania roszczenia odszkodowawczego z art. 299 k.s.h., tj. do chwili, kiedy egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna. Uznanie prawidłowości takiego podejścia oznaczałoby, że członek zarządu nie odpowiadałby za część roszczenia odsetkowego zasądzonego pierwotnym wyrokiem.
Bardziej korzystne dla wierzycieli stanowisko znajdziemy w wyroku Sądu Najwyższego z 25 maja 2016 r. (V CSK 579/15). W orzeczeniu tym wskazano, że w ramach odszkodowania przewidzianego w art. 299 § 1 k.s.h. niezaspokojony wierzyciel spółki
z o.o. może dochodzić odsetek należnych mu od spółki z o.o. także za dalszy okres od chwili powstania roszczenia odszkodowawczego do chwili zażądania od członków zarządu spółki z o.o. zapłaty jej długów. W tym bowiem czasie na skutek niezaspokojenia roszczenia przez spółkę zakres szkody, za którą członkowie zarządu spółki z o.o. ponoszą odpowiedzialność, ulega zwiększeniu.
Sąd Najwyższy we wskazanym wyroku opowiedział się za tym, że niewyegzekwowane od spółki odsetki za zwłokę lub opóźnienie dochodzone w ramach odszkodowania dochodzonego na podstawie art. 299 § 1 k.s.h. (poprzednio art. 298 § 1 k.h.) powinny być zsumowane i wyrażone kwotowo (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 2002 r., IV CKN 793/00, z dnia 21 maja 2004 r., III CK 55/03, z dnia 22 czerwca 2005 r., III CK 678/04, i z dnia 18 maja 2011 r., III CSK 228/10). Od tak skapitalizowanych odsetek, zdaniem Sądu Najwyższego, należą się dalsze odsetki liczone od dnia wymagalności roszczenia wobec członka zarządu, którego termin powinien być ustalony zgodnie z art. 455 kc.
Reasumując, zgodnie ze wskazanym wyrokiem, wierzyciel dochodzący od członka zarządu roszczeń na podstawie art. 299 ksh powinien skapitalizować w pozwie odsetki należne mu od spółki, wskazać je jako składnik roszczenia głównego, a nadto ma prawo od takich odsetek naliczyć dalsze odsetki od momentu wymagalności jego roszczenia wobec członków zarządu.
Z przywołanym poglądem Sądu Najwyższego, zasadniczo należy się zgodzić, z tym zastrzeżeniem, iż w mojej ocenie, ze względu na zakaz anatocyzmu (art. 482 kc) wierzyciel od skapitalizowanych odsetek będzie mógł dochodzić dalszych odsetek dopiero od momentu wniesienia przeciwko członkowi zarządu powództwa, a nie jak wskazał Sąd Najwyższy, od dnia wymagalności roszczenia wierzyciela wobec członka zarządu.
Najnowsze komentarze